POMAKLARDA BOGOMİLİZM VE HURAFELERE İLİŞKİN RİTUEL
Pomak Kültürünün ve kimliğinin gercek anlamda ortaya çıkması için gelenek ve görenekleri özellikle kayıt altına alıp incelemek gerektiğine inanıyorum. Envanter olabilecek her türlü bilgiyi derleyip bunları yaşatıp gelecek nesillere aktarmamız bu açıdan çok önemli .
Bu konu ile ilgili olarak aşşadaki yaşananları aktarmak istiyorum.
Yaşlı bir kadın (Pesnapolich) yada(Pesnator) üfürükçü tarafından geçici bir nedenle gözleri rahatsızlanan ve yaşlı kadına gelen kişilere ne şekilde bir işlem yaptığını anlatmak istiyorum.
Pesnapolich veya Pesnator Pomak kadını ilk önce birkaç dilim Sarımsak (Belluk) ile bir miktar tuzu ağzında çiğneyip rahatsız olan kişinin gözünü her iki el yardımı ile aralayıp içinden besmele çeker ve daha sonra aşağıda 'Pomakça' dua ile karışık söylemi yapar ve arasıra karşı tarafın gözüne üfürür.
Tri ovni sı beet kray anno çerno more
Edin e bel , edin e cher ,edin e cherven
Bele si ,be zi belenitı
Cherne si, be zi chernoto
Chervene si ,be zi chervenoto
İmalu chervene kukoshka
İzmıtıli chervene pileti
İzvelegi nı bunici
Plesnalısi is kirliti,isbıdili chervene piliti
İskochil edin Pasnator ( Üfürükçünün bir tanesi çıkmış)
İsbıdil chervene metelka ( Gözlerin hastalığını kovmuş)
Bu söylemi kendi duyacak şekilde yaptıktan sonra ağzında bulunan ve iyice çiğnenmiş tuzlu sarımsağı bir kaç kere karşı tarafın rahatsız olan gözüne üfürür ve bu şekilde biter.
Bu ritüel "Bogomil" inançlarını çağrıştırıyor. Bogomilizm düalist(ikicil) karakterli inanç sistemidir. Bir taraftan Tanrıya inanırken; öte yandan kötülüğe hükmeden güçleri Tanrıdan bağımsız varlıklar olarak değerlendirir. Bu nedenleTanrıya ibadet yanında, kötülük Tanrısı gibi algılanan cin peri gibi güçleri memnun yada ikna etmeye yönelik tapımlar da içermektedir. Olayda "çarpılma" olarak tanımlanan bir durum söz konusu. Körlüğe yol açanın bir cin olduğuna inanıldığından; içine girdiği kişiyi terketmesine yönelik dua ve ritüellerle iyileştirme çabası söz konusu. Sonradan benimsenen İslam inancı, duaların buna göre yapılmasına yol açsa da; "kötü tanrı" (cin) yı uzaklaştırmaya yönelik ritüeller eski formları muhafaza ediyor. Bunlar aslında Bogomilizm'in de öncesine ait pagan kültlerdir.
Bogomil inançlarına uyumlu olmaları günümüze taşınmalarında en önemli etkenlerden biri olarak görülmelidir...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder